3.26.2006

ایران کهن تر از تاریخ
سلسله نشست های فرهنگ و تمدن ایران باستان با هدف ارج نهادن به فرهنگ وتمدن ایرانی و حفظ میراث ایران کهن به همت مرکز همایش های مجموعه فرهنگی هنری تهران و با موضوعات دین و آیین های مذهبی در ایران باستان (دکتر فریدون جنیدی )_ اسطوره شناسی(امید عطایی)_ زبان و خط ایرانیان باستان (دکتر داریوش اکبرزاده)_ معماری ایران باستان (دکترعحدافضلی نژاد)و ایران در عهدهخامنشی (دکترعلاءالدین آذری) در مجموعه فرهنگی هنری تهران در فاصله هفتم تا دهم اسفندماه برگزار شد. به گزارش خبرنگار یتااهو: در نخستین روز این همایش با حضور دکتر فریدون جنیدی گفتگو درباره دین و آیین های مذهبی ایرانیان باستان آ غاز شد. ایشان ضمن سپاس گذاری از فراهم آورندگان این چنین برنامه هایی افزودکه ابتدا جلسه را با سخنی درباره چگونگی تاریخ گذاری بویژه در ایران آغاز می کند.ایشان اظهارکردند که یونانیان همواره درصدد کوچک شماری تاریخ این سرزمین بوده اند تا از شکوه آن بکاهند. از جمله افسانه یونانی درباره هجوم اقوام گاوچران و بی فرهنگ آریایی به فلاتی که در آن اقوام آساتیک یا آسیایی با فرهنگی غنی ساکن بوده اند و نامگذاری این سرزمین به نام این قوم مهاجم و بی تمدن است.همچنین ایشان مقاصد یونانیان درباره تاریخ گذاری برای ایران و قراردادن دوران مادها به عنوان مبداء تاریخ گذاری ایرانیان را عنوان کرده و افزودند که ایران دارای پیشینه ای بسیار فراتر از تاریخ مادهاست. در بوئین زهرا به واسطه کاوش های باستان شناسان ایرانی آجر و خشت نه هزارساله کشف شد و این نشان دهنده حداقل فرهنگی ده هزار ساله است . پس از خراب شدن ارگ بم (زلزله سال 1383) که تا این زمان بزرگترین بنای خشتی جهان شناخته شده بنایی خشتی دردره هلیل رود یافت شدکه در آن نوشته هایی با خطی مربو ط به 500 سال کهن تر از خط سومری وجود داشت و این خطی نشانه ای است نه نگاره ای(تصویری) در حالیکه خط سومری ابتدا نگاره ای بوده و سپس حروف شکل گرفتند . بنابراین می توان قدمتی بیش از این را برای خط یافت شده در ایران تصور کرد . سفال و خشت یکی از بزرگترین پدیده های فرهنگی جهان است که باستان شناسان اعتقاد دارند به واسطه پدید آمدن آن رفاه و آسایش برای مردمان فراهم آمده است و قدیمی ترین سفال با کاوش های فیلیپ اسمیت در گنج دره کرمانشان در سال 1353 با پیشینه 8000 ساله پیدا شد اما با وجود آنکه کاوشگر یک غربی بود باستان شناسان غربی این یافته را قبول نکردند.!! همچنین به کشف فیروزه 8000 ساله که نشانه داوستد درآن دوران می باشددر تپه زاقه قزوین اشاره کردند. خانه های اولیه ایرانیان به شکل حفره های کنده شده در دل کوه و تپه است که حتی ریشه کند در زبان اوستایی هم به سه مفهوم 1)حفرکردن 2)خانه 3)عشق که در واژه کنیزک هنوز باقی است . (به معنای محبوبه)اشاره دارد و این سه مفهوم به هم مربوط اند و در تپه میهند کرمان (کهن ترین شهر سنگی جهان) هنوز این خانه ها در دل کوهها وجود دارند و نمونه کهن ترین خانه های انسانی در این منطقه در حال نابودی است . همچنین به شهری 8000 ساله درتپه زاقه قزوین اشاره ای داشتند که دکتر نگهبان محقق ارجمند در آن شهر تنور یافتند که این تنورها علاوه بر استفاده مستقیم از آتش از بازتاب گرمایی(قانون فیزیکی است)هم استفاده می کردند . همچنین ما نشانه هایی از وجود مس آزاد 000/11 ساله در این سرزمین داریم و نیز کوره هایی 6000 ساله در ایران یافت شدند که تعدادشان 54 عدد بوده و مخصوص ذوب مس و همگی در یک منطقه یافت شدندکه مانند کارخانه ذوب مس امروزه فعال بوده اند . همچنین درباره ساختن خانه های دیواردار در ایران باستان دکتر جنیدی افزود: همانطور که در وندیداد می خوانیم اهورامزدا به جمشید خبر از سرمای سختی می دهد و به او شیوه ساخت وری را می دهد که تخم همه جانداران رادر آن حفظ کند و شیوه ساختن آن ور را اهورامزدا اینطور توصیف می کند : روی خاک آب بریز و با پاشنه پایت آنرا لگد کن . حتی در شاهنامه می خوانیم : به سنگ و به گل دیو دیوار کرد به خشت از برش هندسی کار کرد. واژه دیوار از همان ور و وار و بارو آمده است و هندسی عربی همان واژه هند چک اوستایی و هنداچک پهلوی است که بعدها به اندازه تبدیل شده است.پس اندازه گیری نخستین بار در ایران معنا یافته است. در تپه زاقه وری 8000 ساله یافت شده که باعث تعجب همگان است زیرا این ور هیچ دروازه ورودی ندارد.سازه ای که تماما دیوار است با پنجره هایی دورتادور در بالا و سوراخی در راس ور که از آن می توان همیشه ماه و خورشید و ستارگان را در طلوع و غروبشان دید . بعدها ایرانیان آموختندکه پنجره ها را به پایین امتداد داده و دروازه ای ورودی برای خانه ها بسازند.در ادامه دکترجنیدی به ادیان ایران باستان اشاره کردند و افزودند بهتر است واژه کیش را به جای دین به کار برد. زیرا دین همان دئنای اوستایی است یعنی نگرش درونی انسان نسبت به جهان اطراف(از ریشه دیدن).نخستین کیش در ایران شکل گرفت با نام پئوروتکیش که پئورو یعنی نخستین و تکشته یعنی کیش که در این کیش مردمان در بامداد باید سه با ر به بام آتخشان(آتشگاه)برای بردن هیزم می رفتندو در نیمروز مردان باید به زن خواستن و فرزندورزیدن کوشا باشند.دراین کیش دروغ گفتن معنا نداشته است ودراندرز پئوروتکیشان آمده است که مردمان این کیش درونه زدند.مردگان این کیش هنگام مرگ پا کند زیرا هیچ موقع گناه نمی کردند . از کیش های کهن دیگر مهر است که نماد جهانی کیش مهر فروغ سپیده دمان است. همانطور که سعدی می گوید : شورش بلبلان سپیده دم باشد خفته از عشق بی خبر باشد حتی در قرآن هم نشانه های مهری وجود دارد .چون :سلام هی حتی مطلع فجر اما انواع پیمان ها در کیش مهر که 10 مرتبه دارند و هرکدام درجه ای جداگانه به طوریکه تنها شکستن پیمانی کوچکتر برای پیمانی بزرگتر روا بود. مثلا در زمان جنگ به علت بالاتر بودن درجه اهمیت پیمان انسان با میهن-مردان پیمان زناشویی را به خاطردفاع از میهن کنار نهاده و فرزندو زن را رها کرده و به میدان نبرد می رفتند . اما در هر حال شکستن پیمان و راستی در میان ایرانیان امری بسیار نکوهیده بود: زپیمان نگردندایرانیان(شاهنامه فردوسی). پیمان شکن را شیر و دروج می گفتند. یعنی آنکه به مهر دروغ گفته است و مهر هزار چشم و ده هزار گوش پیمان شکنان و دروغگویان را می بیند. در پایان به مراحل مهری که با هفت مرحله رستم مطابق اند و مهرابه ای بسیار کهن اشاره شد که در روز 21 دسامبر از دهانه بزرگ بالای مهرابه نورخورشید کل فضا را پر می کند و این روز همان روز بعد از شب چله است و در سایر اوقات فضای مهرابه با مقادیر متفاوتی از نور روشن می شود. در روز دوم همایش گفتگویی پیرامون اسطوره شناسی(میتولوژی)به میان آمدو سخنران آن برنامه امید عطایی درباره چگونگی شکل گیری اسطوره ها و فرق اسطوره و داستان با افسانه ها و ماهیت و نقش اسطوره سخنانی را بیان کردند. ایشان افزودند : اسطوره ها حقایقی تاریخی اند که انسانها به شکل بزرگنمایی شده آنها را ثبت کرده اند وفرق اسطوره و داستان با افسانه همین است که افسانه ها کاملا زاییده تخیل انسان است و حتی گاهی موجودیت خارجی پیدا نمی کنند . اما اسطوره ها حقیقت اند نه مجاز.در ادامه از برخی اسطوره های ایرانی گفتگو به میان آمد و در پایان از سوی بینندگان و شرکت کنندگان پرسش هایی مطرح گردید و گفتگوهایی دوستانه در این خصوص انجام شد . همچنین به عنوان بخش جنبی نمایشگاه کتابی شامل کتب پژوهشگاه فرهنگی و مجله آناهید در معرض دید شرکت کنندگان قرار گرفت

No comments: